www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�
K��E YAZILARI caddesi
K��e Ad�n�n ve K��e Yaz�s�n�n Telif Hakk� sahibi: Alp ARPAD
� �
�nsan Olman�n Lezzeti... XLV
K��emin ismini " �nsan olman�n lezzeti � koydum. Hay�r �srar eden olmad�. ��imden �yle geldi. ��nk�, insan olmak ger�ekten lezzetli bir i�tir.
B�y�k insan k���k i�ler
Tabel�c�lar�n i�lemeyi �ok sevdikleri, " B�y�k beyinler fikirleri, orta beyinler olaylar�, k���k beyinlerse ki�ileri konu�ur " �zdeyi�ini, Atom Enerjili Denizcili�in babas� olarak an�lan Polonya as�ll� Amerikal� Amiral Hyman George Rickover �ok g�zel s�ylemi�. Bir�ok yerde bunu uygulayabilirsiniz ama di�er yandan bundan ��kacak, � B�y�k, orta, k���k insanlar, ancak bu� bu� bu� gibi i�lerle u�ra��r � anlam� da bir o kadar yanl�� ve �zellikle s�n�rl� e�itimin, ��retimin ve deneyimin insanlar�n� da olumsuz etkilemektedir! Ortalardakiler de bu deyi�i yanl�� yorumlayabilirler: Ki�ilerle, olaylarla u�ra�ma; k���k insan demesinler yeter ki! Fikirlerle u�ra�; ak�am toplant�lar�nda, takside dolmu�ta, bakkalda berberde, otob�ste trende b�y�k b�y�k fikirler s�yle! ... ��te b�t�n bu karga�al���n sonucu, s�z geli�i, apartman� y�netici de�il kap�c� y�netir! Kap�c�n�n kendisine, herkesin ona sayg� duymas� a��s�ndan birilerinin ki�ilerle de u�ra�arak d�zeltmesi ka��n�lmazd�r. Kap�c�ya i�ini yaparken rasyonelli�i; nas�l yapmas�, konu�mas�, giyinmesi gerekti�ini; sorumluluklar�n�; ge�imi i�in kazand���n� e�it toplanma sonucu �deyen kat sahiplerinin b�t�n�ne ayn� adaletle ba�l�l�k g�stermesini, y�netici d�hil kimse s�ylemez nedense! Kap�c� �o�u kez in�aattan kalan vas�fs�z i��i veya e�de�er �al��and�r. Yukar�da anlat�lanlar� ve �nemini bilmeleri beklenemez. Hakk�yla �al���p daha iyi ya�am �artlar�na kavu�mak herkes gibi onlar�n da hakk�d�r. Elbette otomobile de sahip olacaklar ama onu da sahip olduklar�yla kullanacaklard�r! O h�lde o sahip olduklar�n�n daha da ilerlemesine, y�kselmesine neden olmak bilenlere d��en bir insanl�k, bir yurtta�l�k g�revidir. �rnek olarak kurallara uyarak ve d���nerek otomobil kullanan bir kap�c�, kendisinin ve trafikteki herkesin can g�venli�idir. Bu durumda ki�ilerin yanl��lar�, hatalar�, eksiklikleriyle u�ra��nca k���k insan m� olmu� oluyoruz? Aksi h�lde bunun sonucu o konu�ulmayan ki�ilerle konu�ulmayan olaylar, b�y�kl�k ad� alt�nda �� maymunu oynayanlar� egemenli�i alt�na alabilir� Peki, apartman� esas olarak kimin y�netmesi gerekir? S�z gelimi kap� �n� k���k dedikodularla Dedikodu Saray�� n�n ba��na �ah eyledikleri o kap�c�n�n de�il; o y�neticinin de de�il de hak sahiplerinin, o �lkedeki ge�erli kat m�lkiyeti kanunu maddeleri ve hakl� insani istekleri do�rultusunda, se�ecekleri d�zg�n bir y�netici eliyle y�netmesi en do�rusudur. Bir toplumda, en uygar bi�imiyle temel davran�� ve tutumlar, en alt k�lt�rdekine verilebilmi�se o toplumda bunlar hi� konu�ulmayacakt�r. B�t�n bunlar da birer �rnektir tabii� San�r�m Amiralinki de baz� durumlarda k���k g�r�len i�lerin yap�lmas� duyarl� ger�ek b�y�k adamlara kald���ndan as�l i�lerin aksamas� yolundaki serzeni�idir ��nk� ayn� Rickover, � En b�y�k yan�tlar, en k���k ayr�nt�lardad�r � da demi�tir. Demek ki herkesin yaln�zca yapmas� gerekti�iyle u�ra�mas�n� g�sterdi�inin yan�nda her toplumda geli�im ve sanc�lar� vard�r sonucu da ��k�yor buradan� Beyinlerinin b�y�k, orta, k���kl���yle u�ra�anlar �o�u kez sorunlar� tart��arak ��z�me kavu�turmak yerine, � Zenginin paras� z���rd�n �enesini yorar � gereksizli�inden �teye gitmeyen verimsizliklerde kendilerini ve �evrelerini yorarlar. Oysa beynin b�y�k, orta, k���k olu�undan �ok daha �nemli iki nokta vard�r. Birincisi: k���k �eylerle yeteri kadar ilgilenmek! B�y�k ba�ar�lar�n sahipleri, k���k i�leri titizlikle yapabilme sabr�n� g�steren ki�ilerdir demi� Schiller. �ok isterim ki k��e yazarlar�n�n tamam�, toplumda sa�l�kl� d���n�p ��zmeyi, ilerlemeyi engelleyen k���k, k���c�k hatta atomalt� k���kl�kteki �eyleri bile sayfalarca tutacak b�y�kl�kteki yaz�lar�nda dile getirsinler! Tarafs�zca, � Akl�n yolu birdir � �er�evesinde ele ald�klar� b�t�n aksakl�klar� dile getirmeliler. B�ylelikle g�n gelir belki de 3. sayfalarda yaln�zca insana g�zel gelen �eyler okuruz. �kincisiyse beynin �l��t�, boyutundan �ok niteli�inde olmal�; ister sistemle ister olaylarla ister ki�ilerle yani neyle u�ra��rsa u�ra�s�n bir kere iyi olmal�� Unutulmamal�d�r ki � Ba�ak dolduk�a bu�day kafas�n� e�er � diyen atas�z� gere�i, � B�y�kl���n �art� b�y�d�k�e k���lmektir � �zdeyi�iyse B�y�k Beyinleri betimleyen en iyi deyi�tir.
�lk not: En son ne zaman, g�n �����n�n salt sessiz do�ay� sizin i�in uyand�rd���n� d���nd�n�z? |
: Alp ARPAD, Ankara, 14 Haziran 2003, 01:47 Di�er bir " �OL... " i�in