www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�
K��E YAZILARI caddesi
Telif Hakk� sahibi: Mehmet UHR�
A�IK KAPI
Hayat� anlamaya ve anlatmaya �abalayanlar i�in her zaman bir a��k kap� vard�r
ATIN G�Z�NDE
- Yak�n�na git k�z�m korkma, uzaktan anlayamazs�n atlar�... �ehrin d���nda piknik alan�ndayd�k. K�z�mla annemize �i�ek topluyorduk. Piknik alan� �evresinde at kiralayan ya�l�ca seyis uzaktan b�yle seslendi bize. Ger�ekten ikimiz de korkarak yakla�m��t�k ata. �st�ne binmeyi akl�m�zdan bile ge�irmemi�tik. Bizim ya�l� seyis at�n yular�n� tutarak yan�m�za geldi. K�z�ma at�n yanaklar�n� ve burnunun �st�n� ok�amay� g�sterdi. � Bakma sen heybetli oldu�una kedi gibi uysald�r atlar. Ok�ans�n, sevilsin ilgilenilsin isterler � dedi. Binmek isteyip istemedi�ini sordu. Do�rusu k�z�m benden cesaretliydi. Biraz sonra at�n s�rt�nda piknik alan�n�n �evresinde seyis ile birlikte y�r�yorlard�. At�n �st�nde mutluluk ���l�klar� at�yor, annesine uzaktan el sall�yordu. O y�l sonbahar uzun s�rm��t�. Nefis bir past�rma yaz� ya��yorduk. Y�r�rken laflamaya ba�lad�k. Otoriter havas� vard� bizim seyisin. �nce o beni sorguya �ekti. Memleketimden, ne i� yapt���mdan hangi semtte oturdu�uma kadar ifade verdim. Sonra, �erkez k�kenli oldu�unu s�l�lesinin ku�aklar boyu at��l�k ile u�ra�t���n� anlatt�. Dedesinin padi�ah�n s�vari alay�n�n atlar�na bakt���ndan biraz da �v�nerek s�z etti. Bir s�re y�r�d�kten sonra durdu; at�n ko�umlar�n� kontrol etti. Sonra kafas�na kald�r�p; � Sara�hane diye bir semt vard�r, �stanbul�da. Ad� nereden gelir bilir misin? diye sordu. � Semti biliyorum ama ad�n�n anlam�n� bilmiyorum. diye yan�tlad�m. Sessizce, bir s�re daha y�r�d�k. Atlar ve arabalar ile ilgili ko�umlar� yap�p satanlara sara� dendi�ini, Sara�hane semtinin eskiden o mesle�in ustalar� ile dolu oldu�unu anlatt�. Kederli bir ifade ile; � �nsanlar atlardan uzakla�t�k�a bu meslek de unutuldu. As�l mesle�im sara�l�kt� ama bir iki d�kk�n d���nda koca �stanbul�da sara� kalmad�. G�ne�i g�ren kar gibi eridi gitti, ata mesle�i � dedi. - Yine de vazge�memi�sin atlardan. - Nas�l vazge�eyim beyim. Onlar d�nyan�n en g�zel canl�lar�. Onlar insana benzemez; d�r�st, sad�k, insan canl�s�d�r. G�z�nden anlars�n ne hissettiklerini. - �nsanlar �yle de�il mi? - Belki eskiden �yleydi. Ama �imdi herkes kendi gemisini y�r�tme, kimseye bula�mama, muhta� olmama sevdas�nda. ��i d��� bir insan makbul de�il art�k. Atlar da yok ki hayatlar�nda onlara d�r�stl��� g�stersin. Ger�ekten de eskiden hayat�n par�as� olan atlar�n ortal�kta hemen hi� kalmad���n� fark ederek sordum; - Ne oldu bu atlara? Neden art�k g�r�nm�yorlar? - Bildi�in hik�ye. Atlar can dostuydu insanlar�n ama asl�nda ula��m arac�yd�. Hayat h�zlan�nca atlar e�lik etmek istemediler bu sa�mal��a. Turistik faytonlar d���nda at ve ilgili ne varsa g�ndelik hayattan ��kt�; gitti. At ile ilgili deyimler geldi akl�ma. Doludizgin gitmek, dizginlerinden bo�anmak, gemi az�ya almak, �aha kalkmak, topuklamak gibi deyimleri g�nl�k hayatta s�k kullan�yorduk ama atlar� unutmu�tuk. Bizimkinin yaras�n� de�mi�tim. Biraz �fkeyle s�rd�rd� s�zlerini; - �imdi varsa yoksa arabalar! Eskiden insanlar atlar�n�n g�zelli�i, dorulu�u ile �v�n�rd� �imdi bu i�i arabalar g�r�yor. Bilmem ka� beygir motor oldu�undan tut markas�na modeline kadar konu�uluyor, arabalar. - Zaman de�i�iyor; uyum g�stermek gerekiyor herhalde diyecek oldum. Y�z�me bakt�; g�l�msedi; at�n g�z�n� i�aret ederek; - Zaman de�i�iyor diye her �ey mi de�i�ti? Kendini kand�r�yor insanlar. Eskiden herkes kendi boyuna posuna, huyuna g�re at se�er, ona binerdi. �imdi onun yerini arabalar ald� ama kimse kendine bakmadan her t�r araca binebilece�ini san�yor! - Nas�l yani? - At binicisine g�re ki�ner derlerdi eskiden. �imdi herkes her arabaya binebilece�ini san�yor. Ondan sonra gelsin trafik kazalar�! Bu arada at�n s�rt�ndaki k�z�mdan �en kahkahalar y�kseliyordu. Bizim seyis at� i�aret ederek; - Beyim hi� at�n g�z�ne bakt�n m�, sen? - Ne varm�� at�n g�z�nde? - Sana �yle bir bakar ki, kendini g�r�rs�n. Kendine bakmaktan korkanlar bakmazlar at�n g�z�ne. G�rd�kleri rahats�z eder onlar�. At�n h�zn� de ne�esi de g�z�ne yans�r. �ocuklar daha kolay anlar bunu. Haf�zam� biraz zorlad�m. Ne yaz�k ki ben de at�n g�z�ne bakmaya �ekinenlerdendim. - Dahas�, g�zl�k takarlar atlara. Hep ileri baks�n, hep ileri gitsin diye takt�klar�n� s�ylerler ama kendilerinden kurtulmak i�in yaparlar bunu. At�n g�z�nde g�rd�kleri rahat b�rakmaz onlar�. � Ama hayat�n h�zlanmas� da bir ger�ek! �nsanlar daha h�zl� ula��m olanaklar�n� kullanmak istiyor. H�z�n yaratt��� r�zg�rdan korunmak i�in de arabaya gereksinim var. Bunlar hayat�n ger�e�i. diye �steleyecek oldum. G�ld�. K�z�m�n attan inmesine yard�mc� oldu. K�z�m�n elini at�n terli s�rt�nda gezdirdi. - Neresi h�zlanm�� hayat�n, kendini kand�r�yor insanlar. Kalbi ayn� atm�yor mu? Her g�n ayn� kap yeme�i yemiyor mu? Daha m� az uyuyor insanlar. B�rak Allah a�k�na. Kafalar h�zland� ama bedenler de�i�medi. - Yani? - Kendilerini kand�r�yorlar. Bak, bak �u at�n g�z�ne ve kendini g�r; Kafalarda ne olursan ol at�n g�z�nde sen busun, oradaki sensin. �yi bak. Gerisi hik�ye! Sustu, daha konu�mad�, bizim seyis. Bu arada k�z�m toplad��� ye�il otlar� ata yedirmeye �abal�yordu. Ne zaman ki annesi i�in toplad��� �i�ekleri de yeme�e kalkt�, bozu�tular! � Yeme onlar�, onlar annemin! diyerek ko�a ko�a yan�ma geldi. Ya�l� seyise te�ekk�r ettim. Ba��yla sel�mlad�. At�n yular�ndan tutarak yan�m�zdan uzakla�t�. |
: Mehmet UHR�, 25.10.2005 Di�er bir " k��e yaz�s� i�in " i�in