www.sizedebiyat.com SiZedebiyat
K��E YAZILARI caddesi
Telif Hakk� sahibi: Mehmet UHR�
A�IK KAPI
Hayat� anlamaya ve anlatmaya �abalayanlar i�in her zaman bir a��k kap� vard�r
DUYGUSALLIK �EK�LS�ZD�R
Duyguland���m�z anlarda duygular�m�z� ifade etmede genellikle zorlan�r�z. � �ok duyguland�m, duygular�m� ifade edecek s�zc�k bulam�yorum � gibi bir �eyler z�rvalar�z. Duygular� aktarmak zordur, ��nk� duygusall�k �ekilsizdir. Duygular�n bi�imi ve s�reklili�i yoktur. Denizdeki dalgalar gibi bazen sakin, �o�u kez kabar�kt�r. Birbirine benzer gibi g�r�n�r ancak yak�ndan hepsi farkl�d�r. Ka��n�lmaz olan dalgalanmad�r. Duygular�m�z �z�nde mant�k s�recinden ba��ms�z olarak belirir, kabar�r, bazen ta�ar ve sakinle�ir. �o�u kez bizleri harekete ge�iren duygular�m�zd�r. �lk ve ani tepkilerimiz hep duygusald�r. Arabalar�n 1. vitesi gibi bizi harekete ge�irir ancak s�reklili�i yoktur. Vitesi de�i�tiren ya da frene bas�p bizi durduran mant���m�zd�r. Mant�ksa, ak�lc�d�r. Kavramlar� mant���m�zla aktarmak kolayd�r. ��nk� mant�k �ekilcidir. S�reklili�i vard�r. �n� ve arkas� olmak zorundad�r. Genellikle ki�iyi harekete ge�irmez hatta harekete ge�mesine engel oldu�u bile olur. Ancak bir �ekilde eyleme kalk��an ki�i i�in eylemin s�reklili�ini ve tutarl���n� sa�layan mant���m�zd�r. Mant�k �ekilcidir. Anlat�lmas�, aktar�lmas�, payla��lmas� kolayd�r. Duygularsa, �ekilsizdir. Anlatmak, aktarmak, payla�mak yere zamana, insana g�re de�i�kenlik g�sterir. Hayatsa, duygular�m�z ve mant���m�z aras�nda sal�n�r. Dengenin nerede olu�tu�una ba�l� olarak �ekilci, kuralc� ya da da��n�k bir g�r�n�m ortaya ��kar. Kimimiz mant���n� hayat� y�nlendirmede kullan�rken, kimimizin ya�am� duygular�n egemenli�inde �ekillenir. Baz�lar�m�zdaysa, her iki u� aras�nda gidip gelmelerle dalgal� bir g�r�n�m vard�r. Mant�k ve duygu birbirini etkileyip d�n��t�rmeye de u�ra��r. Duygusal yan�na k�z�p mant���yla duygusal tepkilerini bi�imlendirmeye u�ra�an�m�z �oktur. Ancak duygusall�k ne olursa olsun �ekilsizdir. Sadece duygusal tepkilerimize mant�kl� bir a��klama bulup kendimizce kabul edilir k�lmaya �abalar�z. Duygular�m�z i�imizdeki sorumsuz ve yaramaz �ocuk gibidir. �ocu�unu adam etmeye u�ra�an anne baba da mant���m�zd�r. Ancak duygular �ekilsizdir, ne zaman, nerede hangi bi�imde ortaya ��kaca�� belli de�ildir. Dedim ya, �ekilsizdir. Erdemse, duygularla mant�k aras�nda kurulan dengedir. U�larda sal�nsak bile �ekilsizlik, ifadesizlikle ak�lc�l�k aras�nda kurulan dengedir erdem. Duygusall�k ve mant���m�zla ki�ili�imiz geli�ir, kimi zaman bir u�ta kimi zaman di�er u�ta sal�n�r�z. Hatta Bat� toplumlar�n�n daha ak�lc�, �ekilci, mant�k d��k�n� oldu�unu, Do�u toplumlar�n�nsa daha duygusal, �ekilsiz, kaypak oldu�unu d���n�r�z. �nemli olan dengenin nerede kuruldu�udur. Hayat� denge aray��� olarak g�rmek yerine duygusall�k ya da mant��a y�nelme aray���ysa, temel yan�lg�lar�m�zdand�r. �stelik, duyguyu mant��a ya da mant��� duyguya buland�rma e�ilimi, erdem kazanman�n �n�nde �nemli bir engel olarak g�r�n�yor. H�lbuki duygular dalgalanmaya devam edecek ve r�zg�r oldu�u s�rece dalgalar hep olacakt�r. Ger�ekte s�reklili�i olan, var olan ise denizin kendidir. Denizi hissetmeden dalgalarda var olma �abas�nda olanlar i�in ise hayattaki tek ger�ek r�zg�rd�r ve ne ilgin�tir ki o da �ekilsizdir. Duygusall�k �ekilsizdir... �yi ki de �yledir... |
: Mehmet UHR�, �stanbul, Di�er bir " k��e yaz�s� i�in " i�in