www.sizedebiyat.com SiZedebiyat
K��E YAZILARI caddesi
Telif Hakk� sahibi: Mehmet UHR�
A�IK KAPI
Hayat� anlamaya ve anlatmaya �abalayanlar i�in her zaman bir a��k kap� vard�r
BEDELLE�EB�LD�K M�?
Yo�un ge�en bir Pazar n�betinde elinde bir tepsi b�rek ile ��kt� geldi. Din� duru�una aldanmak olas�yd� ama san�r�m ya�� seksenin �zerindeydi. Bembeyaz sa�lar�na, bu�day tenine, mavi ye�il g�zlerine bak�l�rsa zaman�nda hayli g�n�l yakm�� bir bayand�. K�sa bir s�re �nce f�r�ndan ��kar�ld��� kokusundan anla�il�n b�re�i tabaklara servis yap�p acil servis personeline da��tmaya ba�lad�. Acil servisin t�m personeline ula�ma ve tepsisini al�p gitme tel���ndayd�. �leri ya��na ve nefes nefese olu�una bak�p biraz soluklanmas�n� rica ettik. Oturdu. Hem�ire arkada�lar servisi yaparken biraz l�flad�k. Hastanemizin yak�nlar�nda yaln�z ba��na ya�ad���n�, birka� hafta �nce safra kesesi sanc�s� ile acil olarak hastanemize ba�vurdu�unu, gecenin ilerlemi� bir saati olmas�na kar��n acil servis personelinin ilgisinden �ok memnun oldu�unu ��rendik. Hastaneye geldi�i g�n yan�nda kimsenin olmamas�na kar��n servis personelinin g�sterdi�i ilgi ve deste�e te�ekk�r etmek i�in iyile�tikten sonra b�rek yap�p getirme s�z� verdi�ini anlatt�. Samimiyetimiz artt�k�a konu�ulan konular da renklendi. Han�mefendinin bir m�badele �ocu�u oldu�unu ��rendik. 1924 Lozan anla�mas� sonucu Anadolu ve Rumeli halklar� aras�nda yakla��k bir milyon insan�n yer de�i�tirmesiyle sonu�lanan gayrim�slimlerle M�sl�manlar�n takas edildi�i s�reci ailecek ya�am��t�. Midilli adas�ndan Ayval�k� a zorunlu g�� etmi�lerdi. Konu�tuk�a a��ld�; - Ad�na m�badele dediler. Bizlere de m�badil. Anlam� da bedelle�meymi� san�r�m. Ya�ad���m�z topraklar ile g�� ettirildi�imiz topraklar aras�nda kar��l�kl� bedelle�me yap�laca�� s�ylenerek g�� ettirildik. 1969 y�l�na kadar da do�du�umuz topraklar� ziyaret etmemiz bile yasakland�. - Geride b�rakt���n�z ev ya da arazi gibi bir arazi vermediler mi size? - O�lum biz Ayval��a geldik. N�fusunun hemen tamam� Rumlardan olu�an il�e t�m�yle bo�alt�lm��t�. Hi� ama hi� kimsenin olmad��� bir kente yeni sakinleri olarak yerle�tirildik. Hepimize ev, arazi ve fert ba��na elli adet zeytin a�ac� verildi. Gelenlerin �o�u zeytini ilk kez g�r�yordu. A�a�lar� kesip yakt�lar ya da yok pahas�na satt�lar. Toprak Rumeli topra�� gibi verimli de�ildi. Rum evlerine de al��amad�k. �stelik kimse kimseyi tan�m�yordu. - Peki, sonra ne oldu. Adil bir bedelle�me olmad� m�? - Ya�ad�klar�m�za kimse inanam�yordu. Geride b�rakt�klar�m�z�n ev, tarla, toprak yan� s�ra do�up b�y�d���m�z kent, insanlar, kom�ular�m�z oldu�unu buralara gelince fark ettik. Yan�m�za alamad���m�z e�yalar�m�z�n bir k�sm�n� emanet olarak verdi�imiz kom�ular�m�z� nas�l unutabilirdik ki! Evi, tarlay�, topra�� bedelle�tirebildiler belki ama do�du�umuz yerin, havas�n�, suyunu nas�l bedelle�tireceksin. Hat�ralar bedelle�ebilir mi be o�lum? G�zleri dolmu�tu. Yutkundu, bir s�re konu�amad�. Bizler sessizli�i bozmaktan korkup s�zlerine devam etmesini bekliyorduk. - Bitkiyi k�k�nden s�kerek topra��ndan ��kar g�t�r bir ba�ka topra�a ek, suyunu �����n� ver yeniden ya�amas�n� bekle. Bir�o�umuz k�klenip yeniden ye�ermeyi beceremedi bu topraklarda. Yava� yava� solup gittiler. Bizler Ayval��a yak�n bir adadan geldi�imiz i�in daha kolay uyum sa�lad�k. - Burada ya�ayanlar�n yard�m� olmad� m� sizlere? - Tam tersine bizi g�vur tohumu olarak g�r�p i�lerine bile almad�lar. Ba�lang��ta neredeyse mezarl�klar� bile ay�rmaya kalkt�lar. Pazarlar�m�z bile ayr�yd�. Sonralar� bizim �ocuklar�m�z onlar�n �ocuklar� ile kayna�maya ba�lad�. Umar�m bu ay�r�m� torunlar�m�z ya�amaz. - �ocuklar�n yok mu teyzeci�im? Kim bak�yor sana? - �ki o�lum var. Okuyup �niversite bitirdiler. �kisi de �al��mak i� bulabilmek i�in uzak illere gittiler. Yaln�z ya��yorum. Bazen bayramlar� geliyorlar yan�ma. Hat�rl�yorum da bizlere m�badele ile �zg�r olaca��m�z s�ylenmi�ti. Gidece�imiz topraklarda h�r ya�ayacakt�k. Kendi topra��m�z� ekip, bi�ip ge�imimizi sa�layacakt�k. Bizleri zorla s�k�p att�lar o topraklardan. Ama �imdilerde durum daha farkl�� - Nedir farkl� olan? - �ocuklar�m da bir anlamda g�� edip b�y�k �ehre yerle�tiler. �� bulmak, para kazanmak, ge�inebilmek i�in gittiler. Onlara � para kazanmasak da a� kalmay�z yan�mda kal�n � dememe kar��n � para olmazsa �zg�r olamay�z � dediler ve gittiler. - ... - O�lum, bizler zorunlu g�� ettirilmi�tik. �ocuklar�m ise kendi istekleri ile gittiler. �kimiz de gitti�imiz yerlerde �zg�r olaca��m�z� d���nm��t�k. Kar��l���nda bizlere bir bedel �dettirdiler. �ok be�enmesek de bedelle�meyi ya�ad�k. �imdi zaman de�i�ti. �ocuklar�m bedel bile �demeden kendi ayaklar� ile g�� ettiler. Sanki bedavaya gittiler... Derin bir i� �ekti. Tepsisini toplad�. Kap�dan ��karken durdu. � Can�n�z� s�kt�m galiba. Bir daha ki sefere size lokma yap�p getireyim de a�z�n�z tatlans�n � dedi, g�l�msedi ve uzakla�t�. |
: Mehmet UHR�, �stanbul, 13.01.2004 Di�er bir " k��e yaz�s� i�in " i�in