DENEME soka��
Telif Hakk� Sahibi: Berna EFEO�LU
�STANBUL' da EV H�LLER�
( I ) �NSANIN UZAKLIK H�L�
Herkesin yak�nl��� kendine... ��nk� yak�n sand���m�z herkes uzak. Bir nefes kadar yak�n�m�zda, yata��m�zda, �n�m�zde, arkam�zda, bir alt katta, yan odada, kar�� kap�da olan bile. Ayn� ko�turmacan�n i�erisinde, �zellikle bir yerlere yeti�me tel���nda, ekmek paras� kayg�s�nda, can kayg�s�nda, sabah ��k�p ak�am yorgun gelmenin tekd�zeli�inde, beyinlerimizin bu h�zla uyu�mu�lu�unda, belki de s�rf uyu�sunlar diye bu h�zda ya�amaya ( ! ) � ya da ad�na ya�amak dedi�imiz bu rutine - al��maya �al��t���m�z bu koca �ehirde, bir an durup, ' bir dakika, nereye gidiyoruz biz b�yle ' diye kendimize sormad���m�z, sorup da cevab�n� alamad���m�z belki, belki al�p da bunu a�amad���m�z o bir ana bile vaktimizin olmad��� bu yerde; t�m yak�nl�klar uzak� Hem de bazen b�yle sa�ma gelen, ama�s�z gelen ama mecbur hissetti�imiz ko�u�turmacalar y�z�nden� �nce bizim kendimize olan uzakl���m�z y�z�nden� " Aaa, ne kadar uzaks�n�z! " " Rica ederim efendim, o sizin uzakl���n�z� " Yak�nl�klar yan�lsama. Ger�ek olan uzaklar, uzakl�klar maalesef. Ne yaz�k� Ne ac��
( II ) �NSANIN YALNIZLIK H�L�
Kimi zaman ka�acak delik arad���m yaln�zl���m, bazen nas�l da pe�inden ko�tu�um bir tutku olup ��k�veriyor? Kalabal���n i�inde yaln�zl�k. D�rt duvar aras�nda. Koca bir yatakta. Iss�z bir sokakta. Yaln�zl���n yerleri mi yoksa bunlar? Yok can�m, yaln�zl���n yeri mi olurmu� hi�! Bunlar yaln�zl���n pis ve g�zel h�lleri. Ne zaman pis, ne zaman g�zel? Nedense bu hi� belli olmuyor. Yaln�zl���n dengesiz h�lleri i�te, ne olacak. Bazen bir s���nak bulsam da gitsem, el ele tutu�up yaln�zl���mla ba� ba�a olsak derim. Yan� ba��mda dursun, b�rakmas�n beni. Gitmesin yak�n�mdan. Sessiz sedas�z kalal�m b�yle. Sakin ve durgun. Saatlerce, g�nlerce bazen. Tatl� bir ka�amak niyetine aram�zda bir m�zik olsun isterim. Belki bir kitap, bir de yaz� masas� dostlar�m kalemim, ka��d�m. Ve ben ' yaln�zca ' olay�m isterim. Yaln�zl�ktan bunald���mda gelmezler de, e�reti anlarda gereksiz bir kalabal�k ��k�verir kar��ma bazen. �nad�na g�r�lt�l�, inad�na co�kuludur etraf. Bilmezler nedendir kalabal�klar i�inde mutlu g�r�n�rken bile yerli yersiz suskunlu�um, uzakl���m. " Dokunmay�n bana " derim, " Ne olur dokunmay�n! En az�ndan b�rak�n yaln�zca dinleyeyim sizi, konu�mayay�m ". " Hatta susup, sonra da �urac�kta uykuya dalay�m, b�rak�n beni� " Duymazlar. Zaten g�z� �oktan beri yollarda kalm�� piyanom da her zamanki gibi bekler beni. Belki yine ba��na oturmayaca��m� bile bile. Umutla. �nad�na. Evim bekler beni. Sahibini �a��rm��. Bir yerlerde bir �eyleri ka��rm��. Terk edilme fikrinden yoksun, �ylece bekler. Yaz�k! En �ok da yaz� masamdaki kalem ka��t oturur bekler beni. So�uk. ��ime dokunur. K�yamam onlar�n yolda kalm�� g�zlerine� K�yamam onlarla yaz�lmam��, havada as�l� kalm�� s�zlerime� Sonra da ac�s�n� ��kart�rcas�na bu bekleyi�in, kula��mda hay�li bir piyano kon�ertosu, hen�z yaln�zca hay�llerimde duran bana �zg� s���na��m, oturur yazar�m b�yle �� be� sat�r. Birilerinden, bir �eylerden zamans�z �ald���m zamanlarda, i�ime doldurduklar�m�� Ancak bu kadar anlat�r�m�
( III ) �NSANIN G�D�� H�L�
Toplad�m e�yalar� kap�n�n �n�ne. Sonunda gidiyorum. Terk ediyorum bu evi. Buras� yine rutubet kokuyor. Yine da��n�k. Yine bir paspall�k var �st�nde. B�kt���m. Ka�t���m. ' Oh be kurtuluyorum bu yerden ' derken, biliyorum ki yine de �zleyece�im bu usand���m rutubet kokusunu. ��indekileri, sohbetlerimizi, g�l��melerimiz ve a�la�malar�m�z�. Onu. ... Kavga etmi�tik bir g�n. Kavgadan �ok bir k�rg�nl�k haliydi aram�zda. Neymi� efendim k�r�lm�� bana. K�t�ym��; ama ben hi� sormam���m nesi var diye. Deliye d�nm��t�m duyunca. �ekip gittim. Ben sanki iyiyim. Tek k�t� g�n ge�iren o sanki. Hayret edilecek bir �ey yani! Nas�l bu kadar bencil olabilir, anlam�yorum. Beni soran var sanki� Gitmiyorum i�te eve. Kals�n �yle yaln�z bu gece. Kalacak bir yer buldum kendime. Gitmedim eve. Haber de vermedim. �ald�k�a �ald� telefonum. A�mad�m. Uyku da tutmad� tabii. ��ime de sinmedi. Kalamaz ki o karanl�kta. Bir g�n �nceden, ya da en ge� ��leden sonra haber vermeden ak�am d��ar�da kalma plan� yapamazd�m ki hi�. Korkard�. Hem k�zard�m ona hem de k�yamazd�m. Tam iki bu�uk sene bu b�yle devam etti. O birlikte kalacak biri ya da bir yer ayarlard� kendine ve b�ylece de ben istedi�im yerde olabilirdim gece vakti, g�n�l rahatl���yla. O mu? O rahat giderdi gidece�i yere. Ben kal�rd�m yaln�z ne de olsa. Korksam da sesimi ��karmaz bir �ekilde uyurdum. ��te bu y�zden i�ten i�e de k�zard�m ona. O niye yapam�yor, niye zorlam�yor ki kendini, �ocuk mu, ben nas�l kal�yorum. Yuh yani� Babam�n y�z�ndendi - sayesinde demeliyim belki - bu asl�nda. Bizleri de kendi gibi yeti�tirdi. " Kimseye muhta� olmay�n k�z�m! ". Asl�nda ben de �oktan benimsemi�tim bu dedi�ini. H�l� da b�yle ya�ar�m. M�mk�n oldu�unca yaln�z, kimselere y�k olmadan kendimce ya�ay�p gitmek isterim. Dolmu�tan d���p aya��m� incitti�imde bile yaln�zd�m ben! Kendim haz�rlam��t�m yeme�imi. A�laya a�laya. O yoktu o zaman. �ans! Bir y�l sonra girdi�im 'tam narkozlu ' ilk ameliyat�mdan ��kt���m g�n de hastaneye gelmemi�ti; s�nav� varm��. �ans m� bu da? Neyse i�te, o gece telefonlar�n �st�ne de bir k�sa mesaj geldi. Ben de gelmeyece�imi bildiren sonu noktal� bir mesaj g�nderdim ona kar��l�k olarak. En sevmediklerindenmi� me�er sonu noktal� c�mleler. Sonradan ��rendim. Bir g�n sonra art�k eve gitmem gerekiyordu. Nereye kadar ka�abilirdim ki? �nce yaz�yla ileti�im kurduk. Konu�mak, y�z y�ze bakmak zordu. Ben yazd�m bir �eyler. �st�ne o yazm��. Sonra g�zya�lar� e�li�inde bir sar�lmayla bitti k�rg�nl���m�z. Hatta ge�ti. Hep kavgalar�n insanlar� yak�nla�t�rd���na inan�r�m. Bizim i�in de bu b�yle oldu. O g�nden sonra bir ad�m daha yakla�t�k birbirimize. Karde� gibi olduk. ... K�t� oldu�umuz zamanlarda birlikte oturur, bazen birlikte ders �al���r, bazense sadece bir arada �ylece dururduk. Birimiz kitap okur, di�erimiz uyurdu ama ayn� odada olurduk. �ki ki�iden bir yuva yapard�k akl�m�zca; k�t� g�nler ba�ka t�rl� ge�mezdi. Bir g�n o benim odamdayd�. Bilgisayar�mda �devini yap�yordu. Ben yeni banyodan ��km��t�m. Hay�rs�z�n birine ���kt�m o zamanlar. �lkti. Bir k�t�yd�m, bir k�t�yd�m ki sormay�n. O asl�nda k���kt� benden ama, ya�am��t� bir benzerini, biliyordu bunun ne menem bir �ey oldu�unu! �ok destek oldu o zamanlarda. �st�mdeki beyaz bornozumla yere �ylece oturuverdim. Dakikalarca hareketsiz, sessiz kald�m. Sonra g�z�mden birka� damla ya� geldi. �� �eki�lerimi duyunca bana d�nd�. Anlamak istercesine, sessiz bakt�. " Her �ey ge�iyor " dedim. " Her �ey ge�iyor! G�n gelecek, bu g�nlerimiz de son bulacak. B�yle seninle oturup uzun uzun sohbet edemeyece�iz. Farkl� yerlerde olaca��z belki de. B�yle kafam�za esince P�nar' lara gidip dertle�emeyece�iz de �rne�in. Sabahlara kadar g�lemeyece�iz. Her �ey ge�iyor... " Sevecenlikle bakt� bana. Usulca dedi ki: " Her �ey ge�iyor ama yerine ba�ka �eyler geliyor Bernac�m, �yle d���nme. Daha g�zel g�nler geliyor ge�enlerin yerine... " Bilmem ben gittikten sonra hat�rlayacak m� bu dediklerini. Ve bu kez benim yerimden hayata, o eve bakarken, o g�n kurdu�u c�mledeki g�zel g�nleri g�recek mi? Belki de, payla�t���m�z onca �eye ra�men, geride kal��a ba�l� bir bencillik kalacak akl�nda bana dair. Benimse g�zel ama da��n�k g�nler, bir de gitti�im yerde umut dolu bir c�mle gelecek akl�ma: " Her �ey ge�iyor ama yerine ba�ka �eyler geliyor... " |
" Edebiyat At�lyesi Pazartesi �al��malar� " ndan: 150. haftan�n 06.08.2007 / 12.08.2007 konusu: ACISIYLA, EK��S�YLE, TUZLUSUYLA, TATLISIYLA �NSAN �zerine
:
Berna EFEO�LU,
�stanbul,
10.08.2007