www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�
ANI �ekmecesi
Telif hakk� sahibi: Alp ARPAD
Say�n Hadi �aman' �n an�s�na sayg�yla...
KELEBEKLER �ZG�RD�R
" Butterflies are free " Leonard GERSHE' nin yazd���, Broadway' de m�zikal olarak ( 1969 ) sergilendikten sonra g�rd��� ilgi �zerine filme de al�nm�� ( 1972 ) ve unutulmazlar aras�na girmi� bir eserdi. Oyun, annesinin kol kanat gererek korumaya �al��t��� do�u�tan g�zleri g�rmeyen bir delikanl�n�n, annesinden uzak bir yerde ya�ama iste�ini ve kendisine ya�ama sevinci a��lamaya �al��an r��t�n� hen�z ispat etmi�, oyuncu bir hippi k�z ile ya�ad��� a�k� anlat�yor. Don ( Edward ALBERT ), annesinin asla ��retemeyece�i �eyleri, San Francisco apartmanlar�ndan birindeki duvar kom�usu Jill' den ��renir. Jill ( Goldie HAWN ) ise Don' dan, b�y�menin ve �zg�r olman�n ger�ekte ne oldu�unu ��renir. Bir devri anlatmas� a��s�ndan da ilgin� bir oyundu. Anne Mrs. BAKER ( Eileen HECKART ) hem oyununda hem de filminde rol ald�. Filmdeki oyunuyla Oscar kazanm��t�. Oyundan bir k�sa replik verirsem neyle kar�� kar��ya oldu�umuz daha iyi anla��lacak; Jill - are you homosexual? ... Homoseks�el misin? Don - No, just blind! ... Hay�r, sadece k�r�m!
Gece treniyle �stanbul' a gidiyordum. Sigara i�meye iki vagon aras�na ��kt�m. Kap�daki cam� da a�t�m. Hem r�zg�r hem sigara duman� p�f�r p�f�r, gidiyorum. Bir yolcu daha ��kt� aral��a. Vagonlardaki oksijen azl��� sohbeti ba�latt�. Birazdan sohbet etti�im ki�inin say�n H�di �AMAN oldu�unu anlad�m. O g�nlerde, onun �ok yak�n�ndaki bir ki�inin yak�n�yd�m. O ki�i H�di beyi biraz �zm��t�. H�l� ge�meyen, o zamanki safl���m nedeniyle konu a��ld�. ��te bundan sonras�nda, H�di beye hayran kald�m. Sa�lam, anlay��l�, al�akg�n�ll�, beyefendi ki�ili�iyle zorlar� kolay etmeye �al���yordu. Sa�lam tren dostlu�umuzu hi�bir �ey zedeleyemedi! Bir �ekilde ama nas�l bilmiyorum, belki ki�ili�iyle, insanlar�n kelebekler kadar �zg�r olamad���n�, di�er bir deyi�le kelebeklerin �ok daha �zg�r oldu�unu anlat�yordu...
O s�ra say�n �AMAN, 1982' de, " H�di �AMAN - 7 Tepe Oyuncular� " tiyatrosunu kurmu�tu. Sahneledikleri ilk eser olan " Kelebekler �zg�rd�r " uzun y�llar ve tekrarlarla g�ndemde kalmay� hep s�rd�rd�. H�di �AMAN ve F�sun �NAL ikilisi oyunu ba�ar�yla yorumlad�lar. O g�nleri �ok iyi hat�rl�yorum; hele say�n F�sun �NAL, oynamad��� zamanlarda bile �en, mutlu, huzurlu, u�uyordu... Biz, akustik gen�lik, di�er �a�da�lar�yla da oldu�u gibi hep F�sun Han�mla b�y�d�k. Tan�maz m�y�m kendisini; o zaman dahi art�k bizden birer par�a olmu� olan; " Senden Ba�ka ", " Oh Olsun " u s�ylerken havalara z�plar, ne�elerin en ne�elisini sa�ard�. Sanki tek d���ncesi, " herkesi mutlu etmek istermi� " gibicesine... " Ama bu, Kelebekler �zg�rd�r piyesi, anlat�lamaz, bamba�ka bir �eydi sanki onun i�in. �ylesine hakk�n� verirdi ki rol�n�n, seyrederken, b�rak�n canland�rd��� hatun ki�iyi, onu, kendisini kelebek olarak d���n�rd�n�z bir ara. �ylesine kapt�r�r, �ylesine etkilerdi. �ok seneler sonra ��yle diyordu say�n �NAL; " ( ... ) Ve ben bunlar�n T�rkiye versiyonlar�n�n ba� rollerini defalarca oynad�m. Mesel� � Kelebekler �zg�rd�r � � binden fazla olmak �zere T�rkiye� nin bat�s�ndan do�usuna, kuzeyinden g�neyine hemen her �ehrin k�lt�r merkezlerinde, tiyatro sahneleri�nde oynad�m ". D���n�yorum da, bizi, y�re�imizi hoplatan z�platan �ark�lar�n�, hep o " �zg�r Kelebek " edas�yla s�ylemi�ti zaten... Sonraki y�llarda tekrarlanan oyunda, ���klar�, Tolga �EV�K ve bir ba�ka miras Sevin� ERBULAK canland�rd�. H�di �AMAN, F�sun ERBULAK ve Recep YENER' in de rol ald�klar� oyunu H�di �AMAN sahneledi. Ne zaman KELEBEK dendi�ini duysam, ne zaman KELEBEK g�rsem, akl�ma hat�rlatan duru�uyla F�sun Han�m gelir. Art�k oyunun ismiyle ve kendisiyle b�t�nle�mi� H�di bey gelir. Kelebek olmamas�na ra�men ayr�lmaz par�as� Canda� o�lu gelir... Bak�n �imdi neler hat�rlatt�n�z bana her ikiniz de; " Ah nerede, vah nerede " benim o eski Kelebekler' im?... B�yle d���n�nce de " Kelebekler �zg�r " m�� sahiden... Kelebekler �zg�rd�r " diyorlarsa bu ikili, �yledir ger�ekten; Kelebekler �zg�rd�r...
KELEBEKLER �ZG�RD�R
Ya mevsiminde bir �i�e�in, ya pembesinde,
Ya sabah�nda bahar�n, ya gecesinde,
Ya d��lerinde bir �ocu�un, ya sevgisinde,
Ara dostum d�nyay�, �mr�n�n keyfini s�r, �ark�n�n orijinali ve T�rk�e' si i�in bakman�z gereken kaynak kelimeler: BUTTERFLIES ARE FREE KELEBEKLER �ZG�RD�R M�zik: Bob ALCIVAR M�zik: Bora AYANO�LU S�z: RANDY McNEILL S�z: �i�dem TALU |
" Edebiyat At�lyesi Pazartesi �al��malar� " ndan: 48. hafta, 22.08.2005 - 28.08.2005 haftan�n konusu: " KELEBEK - KELEBEKLER " �zerine
:
Alp
ARPAD,
27.08.2005,
01:34